| Strona główna | Mapa serwisu |
Boczki Stare
Województwo łódzkie, powiat Zduńska Wola
|
|
|
Marceli Nencki |
|
Wilhelm Marceli Nencki (ur. 15 stycznia 1847 r. w Boczkach, zm. 14 października 1901 w Petersburgu), powstaniec styczniowy, polski lekarz, chemik, fizjolog.  Urodził się 15 stycznia 1847 r. w Boczkach, na Ziemi Sieradzkiej z ojca Wilhelma i matki Katarzyny Serwaczyńskiej, która urodziła jeszcze sześcioro dzieci. Ojciec (właścicel także Sikucina i Kobyli Miejskiej) prowadził wzorowe gospodarstwo. Marceli w wieku 9 lat został wysłany do szkoły w Piotrkowie Trybunalskim, którą ukończył w 1863 r. Po wybuchu Powstania styczniowego wraz z bratem Adamem i kilkoma kolegami wstąpił do oddziału Józefa Oxińskiego. Wkrótce musiał uciekać z kraju, udał się do Krakowa gdzie został studentem wydzialu filozoficznego na Uniwersytecie Jagiellońskim. Musiał jednak opuścić Kraków jako poddany rosyjski i wyjechał do Drezna gdzie znalazł oparcie u Józefa Ignacego Kraszewskiego, za którego radą podjął studia w Jenie, a od 1865 r. - w Berlinie. Tam przeniósł się na wydział lekarski, który ukończył w 1870 r. W tym samym roku uzyskał doktorat za pracę pt. "Utlenianie ciał aromatycznych w organizmie zwierzęcym". Jeszcze jako student ogłaszał prace z zakresu wytwarzania cukru w organizmie oraz rezultaty z badań mocznika. W latach 1870 - 72 pracował w Akademii Przemysłowej pod kierunkiem Adolfa von Baeyera (1835 - 1917), dzięki któremu został członkiem Niemieckiego Tow. Chemicznego. w 1872 został asystentem na Uniwersytecie w Bernie jako docent chemii lekarskiej, od 1873 r - jako profesor. Jego wykłady przyciągałt uczonych z Europy. W latach 1888 - 91 był także prof. bakteriologii. Badał związki azotowe, kwas moczowy, mocznik i ich pochodne. W latach 1884-86 był dziekanem wydziału lekarskiego. Nadano mu (wraz z rodziną) obywatelstwo kantonu berneńskiego. Ostatnie 10 lat życia spędził jednak w Petersburgu gdzie zapewniono mu bardzo dobre warunki prowadzenia pracy naukowej. Kontynuował tam pracę nad chemią soków żołądkowych z Iwanem Pawłowem. Zlecono mu badana dotyczące zwalczania cholery. W 1895 r. walczył z epidemią księgosuszu. Znał osiem języków, opublikował w różnych jęz. 174 prace. Żałował jednak swej decyzji przeniesienia się do Rosji, nie czuł się tam dobrze, utrzymywał kontakty z Polakami. W 1897 r., na jubileusz 25-lecia pracy naukowej m.in przyznano mu rangę generała. Był w kłopocie - prosił o prawo nie noszenia munduru. Ożenił się 30 sierpnia 1873 r. z Marią Heleną Schultzen, miał z nią syna - lekarza. Wakacje spędzał w Boczkach. Hodowano tam dla niego pawie dla celów naukowych. Zmarł 14 października 1901 r. w Petersburgu. Pochowany został na cmentarzu ewangelicko-reformowanym (kalwińskim) w Warszawie. Tam zachował się jego pomnik z rzeźbą na nagrobku. Postawiono mu też w 1907 r. pomnik w zakładzie chemii lekarskiej na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W 1904 r. w Brunszwiku opublikowano jego prace pt. "Opera omnia" (liczącą ponad 1700 str.). W 1918 r. powstał w Warszawie istniejący do dziś Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego. Bibliografia
|
| Zapraszam do ksiegi gości |
